Regulacje, zezwolenia, opłaty, czyli co musisz wiedzieć o transporcie ponadgabarytowym

Jakie regulacje dotyczą transportu ponadgabarytowego i czy kierowcy muszą mieć specjalne uprawniania, aby realizować tego typu przejazdy? Ile kosztuje uzyskanie zezwoleń na transport nienormatywny? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w naszym artykule.

Jakie zezwolenia są potrzebne do transportu ponadgabarytowego?

Przewóz ładunków nienormatywnych w Polsce wymaga uzyskania odpowiednich zezwoleń, które najczęściej zależą od wymiarów i ciężaru pojazdu, a także pokonywanej trasy. W zależności od specyfiki przewozu i dróg, po których będzie się odbywał transport ponadgabarytowy, zezwolenia są wydawane przez różne instytucje.

Kategoria I

Dotyczy transportu na drogach publicznych z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych. Zezwolenie to wydaje Starosta. Obejmuje ono pojazdy, których wymiary i masa nie przekraczają standardowych dopuszczalnych norm, a szerokość nie jest większa niż 3,5 metra.

Kategoria II

Zezwolenia kategorii II również są wydawane przez Starostę na drogi publiczne. Dotyczą one pojazdów o szerokości nie większej niż 3,2 metra, długości do 15 metrów dla pojedynczych pojazdów lub do 23 metrów dla zespołu pojazdów, i wysokości nieprzekraczającej 4,3 metra. Masa całkowita i naciski na osie nie mogą przekraczać dopuszczalnych wartości dla dróg.

Kategoria III

Kategoria III jest przeznaczona dla transportu na drogach krajowych i wydawana przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad. Wymagania te dotyczą pojazdów o szerokości nieprzekraczającej 3,4 metra i długości 15 m, natomiast dla zespołu pojazdów wartości te wynoszą 23 m, dla tych ze skrętnymi osiami 30 m i wysokości nie większej niż 4,3 metra.

Kategoria IV

Obejmuje transport na wszystkich drogach publicznych, również wydawane przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad. Szerokość dozwolona zależy od typu drogi – do 3,4 metra dla jednojezdniowej i do 4 metrów dla dwujezdniowej klasy A i S. Ograniczenia dotyczą również długości i wysokości, podobnie jak w kategorii III, z dodatkowym warunkiem, że masa całkowita nie może przekraczać 60 ton.

Kategoria V

Przeznaczona jest dla transportu o wymiarach i masie przekraczających normy określone w kategoriach I-IV na wyznaczone trasy. Zezwolenia w tej kategorii są wydawane przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, a w przypadku, gdy trasa przebiega całkowicie w granicach miasta na prawach powiatu i nie przebiega przez drogi ekspresowe lub autostrady, zezwolenie może wydać prezydent miasta.

Wnioski o zezwolenie należy składać odpowiednio wcześniej, gdyż czas oczekiwania na ich może różnić się w zależności od kategorii – od 3 dni dla kategorii I-IV do 14-30 dni dla kategorii V.

Ile kosztuje zezwolenie na transport ponadgabarytowy?

Przed otrzymaniem zezwolenia, przewoźnik musi również uiścić opłatę, której wysokość jest adekwatna do kategorii zezwolenia i okresu jego ważności, który maksymalnie może wynosić 24 miesiące. Poniżej przedstawiamy, ile kosztuje transport ponadgabarytowy:

Uprawnienia kierowcy do transportu ponadgabarytowego

Kierowcy przeprowadzający transport ponadgabarytowy nie są zobowiązani do posiadania specjalnych uprawnień. Wymagane jest, aby mieli oni ważne badania lekarskie i świadectwo kwalifikacji zawodowej, co potwierdza wpis kodu 95 do prawa jazdy. Ze względu na specyfikę transportu nienormatywnego warto jednak zadbać o odpowiednią selekcję kierowców do tego typu zadań. Doświadczenie i umiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach drogowych są niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa i sprawnego przebiegu transportu.

Kiedy jest potrzebny pilot przy transporcie ponadgabarytowym?

W przypadku transportu ponadgabarytowego istnieją określone warunki, przy których wymagane jest pilotowanie pojazdu w celu zapewnienia bezpieczeństwa na drodze. Pojedynczy pojazd pilotujący jest wymagany, gdy wymiary lub masa transportowanego ładunku przekraczają co najmniej jeden z poniższych parametrów:

• długość przekracza 23 metry,
• szerokość przekracza 3,2 metra,
• wysokość przekracza 4,5 metra,
• masa całkowita przekracza 60 ton.

Natomiast dwa pojazdy pilotujące są konieczne, jeśli pojazd (lub zespół pojazdów) przewożący ładunek przekracza przynajmniej jeden z poniższych parametrów:

• długość przekracza 30 metrów,
• szerokość przekracza 3,6 metra,
• wysokość przekracza 4,7 metra,
• masa całkowita przekracza 80 ton.

Osoba pełniąca funkcję pilota musi posiadać odpowiednie szkolenie z zakresu kierowania ruchem drogowym zorganizowane przez wojewódzki ośrodek ruchu drogowego. Pojazdy używane do pilotowania, których dopuszczalna masa całkowita nie przekracza 3,5 tony (z wyjątkiem motocykli), powinny być wyposażone w żółte światła błyskowe, tablicę znakującą, środki łączności z pilotowanym pojazdem i urządzenia nagłaśniające. Pilot ma prawo wydawać polecenia uczestnikom ruchu, a w sytuacji powstania zagrożenia dla bezpieczeństwa lub utrudnienia w ruchu ma obowiązek podjęcia decyzji o zatrzymaniu transportu.

Transport ładunków ponadgabarytowych jest jednym z najbardziej wymagających rodzajów przewozów. Ze względu na bezpieczeństwo zazwyczaj tego typu działania odbywają się w nocy, aby nie stwarzać utrudnień w ruchu drogowym. Zachęcamy do podzielenia się tym artykułem z przedsiębiorcami, którzy potrzebują przewieźć ładunek o niestandardowych wymiarach.